Nüfus, Nüfusun Gelişimi ve Dağılışı

Nüfusun Özellikleri ve Önemi

Belirli sınırlar içinde belirli bir zaman diliminde yaşayan insan sayısına nüfus denir.
Belirli sınırlar içinde yaşayan insan sayısını belirlemek amacıyla nüfus sayımı yapılır. Bazı bölgelerde nüfus artarken bazı bölgelerde azalabilir. Ancak Dünya nüfusu sürekli artar.
Ülkelerin kalkınmasında, kaynakların işlenmesinde, üretim ve tüketimde nüfusun etkisi büyüktür. Bunun yanında yaş, cinsiyet, iş durumu, eğitim durumu, kırsal veya kentsel olma durumu ülkenin kalkınmasını etkiler. Ülkeler bütün bunları göz önünde bulundurarak kalkınma planları oluşturur.
Yeryüzünde yaşayan insanların sayısı belirli aralıklarla yapılan sayımlarla öğrenilir. Ancak %100 doğru değildir. Her ülkenin gelişmişlik seviyesi farklı olması nüfus sayımını etkiler.
Dünyadaki ilk nüfus sayımı MÖ 3000’li yıllarda Çinde yapıldı. İlk modern nüfus sayımı ise 1600’lü yıllarda Fransa ve İngiltere’de yapıldı. İlk periyodik sayım 1700’lü yıllarda başladı.
Tarih boyunca nüfus sayımının amacı asker yükümlülüğü olanları ve ödenecek vergileri hesaplamak içindi.
Osmanlıda ilk nüfus sayımı 1831’de 2. Mahmut döneminde oldu. Türkiye ilk kapsamlı sayım 1927’de, ikincisi 1935’te yapıldı.
Nüfus sayımı gelişmiş ülkelerde teknoloji yardımıyla yapılırken, gelişmemiş ülkelerde sokağa çıkma yasağı koyup insanları bulundukları yerde sayarak yapılır.

Dünya Nüfusunun Tarihsel Gelişimi

Eski çağlardan beri Dünya nüfusu artış göstermiştir. Ancak bu artışlar belirli dönemlerde azalırken bazende kendini katlayarak artmıştır.
Dünya nüfusu geçmiş 3 dönemde önemli sıçramalar yapılmıştır;

1. Sıçrama: Yaklaşık 2 milyon yıl önce insanların aletler yapmayı öğrenip hayvanlara karşı mücadele etmesiyle oldu.

2. Sıçrama: İnsanların yerleşik hayata geçip tarım ve hayvancılıkla uğraşması sonucu olmuştur.

3. Sıçrama: Sanayi devriminden sonra refah seviyesinin artması ve bebek ölümlerinin azalması sonucu nüfus artmıştır.

Dünyadaki nüfus artışını ülke düzeyinde incelersek gelişmiş ülkelerde nüfus artışı gelişmemiş ülkelere göre çok azdır.

Dünya Nüfusunun Alansal Dağılışı

Dünya nüfusu yeryüzünde eşit olarak dağılmamıştır. Bazı bölgelerde nüfus çok fazla iken bazı bölgelerde çok azdır.
Ekonomik faaliyetler, ulaşım, turizm, tarihi ve askeri olaylar nüfus dağılımını etkileyen doğal etmenlerdir.
İklim, bitki örtüsü, yerşekilleri, toprak ve su kaynakları nüfusun dağılımını etkileyen doğal etmenlerdir.
Tarım ve ticaretin iyi olduğu bölgelerin nüfusu yüksek, tarım, ticaret ve iklimin kötü olduğu yerlerde nüfus düşüktür.